Orde Dienst Breda 1941
Max van Pelt opgenomen in de ondergrondse
Van Pelt was een verzetsman en OD' er van het eerste uur. Kapitein van de Ven uit Breda was zijn commandant en van Pelt kreeg opdracht een dergelijke organisatie in de regio Dordrecht op te zetten. Dit leidde reeds in 1941 tot zijn arrestatie wegens spionage tegen Duitsland.
Na zijn vrijlating wegens gebrek aan bewijs zette hij door en richtte te Dordrecht de 17e Divisie op. De organisatie richtte zich voornamelijk op hulp aan onderduikers/armlastige gezinnen en het aanleggen van wapen en medicijnvoorraden. Van Pelt ondersteunde alle om hulp vragende verzetsgroepen met wapens, kleding, voedsel en wat hij maar kon missen. Ook de BS kon op zijn steun rekenen.
Tussen de bedrijven door wist van Pelt ook nog vele inlichtingen te verzamelen en door te geven en hij infiltreerde bij de Duitse geheime dienst die een zogenaamd Weerwolven netwerk op wilden bouwen in de regio Dordrecht.
Orde Dienst (OD)
De OD was een van de oudste illegale organisaties en opgericht door oud officieren van de Nederlandse strijdmacht.
Het doel van de OD was het opzetten van een nationale organisatie die de orde en rust zou bewaken op het moment dat de Duitsers zich uit Nederland terugtrokken.In 1941 besloot men echter ook actief verzet te plegen als dit nodig was.
De OD leden vergaarden veel belangrijke inlichtingen en de leiding had met enige tussenpozen een goede radioverbinding met Engeland. Hierdoor kon de OD als een van de weinigen contact onderhouden met onze regering in ballingschap.
De meeste leden van de OD waren veelal niet actief als verzetsman en zouden pas actief worden als bewakingstroepen als de Duitsers zich terugtrokken.
Dit neemt niet weg dat een groot deel van de actieve verzetsstrijders oorspronkelijk afkomstig waren uit de kringen van de OD. Goede voorbeelden zijn de Dordtse verzetsstrijders Beekman, Ammerlaan en Kloos en Max van Pelt. Van Pelt was een OD' er van het eerste uur.
In september 1944 ging de Dordtse OD op in de Binnenlandse Strijdkrachten en kreeg uiteindelijk de naam Bewakingstroepen (BS-BT). De commandant was de apotheker "Charlie" Bouma.
In 1998 verscheen "De geschiedenis van de Ordedienst" van J.W.M.Schulten. Ook in dit boek wordt gerept over onjuistheden in het boek "Verzet in en om Dordt" van Kors van Loon. Schulten schrijft in zijn boek:
"Grote beroering wekte binnen OD kringen het boek verzet in en om Dordt van de hand van K.van Loon. Het boek werd tijdens de OD-vergadering van 14 april 1948 uitvoerig besproken; de aanwezigen waren het erover eens dat het boek vele onjuistheden over de OD bevatte. Volgens van Loon was de OD geen echte verzetsorganisatie geweest. Hij was wel tijdens de oorlog ontstaan, maar had zich uitsluitend voorbereid op acties die na de bezettingstijd zouden plaatsvinden. Samenwerking van de OD met de andere verzetsgroeperingen in Dordrecht en omgeving was onmogelijk geweest, omdat de OD daarbij de baas zou willen spelen. En dat kon niet, want, zo schreef hij:
"Bij hoeveel heren officieren hadden onze jongens het hoofd gestoten, toen ze hen vroegen om zich bij de KP aan te sluiten. Daar hadden velen niet van terug, dat was ze te gortig! Sommigen durfden hun afwijzende houding te motiveren door zich te beroepen op hun erewoord dat zij den moffen hadden gegeven"
Op voorstel van Six werd besloten dat de kwestie ter afdoening aan reserve-generaal-majoor H.Koot zou worden overgedragen, omdat van Loon tot de Binnenlandse Strijdkrachten had behoord. Verder moesten bij een herdruk verschillende passages worden gewijzigd. De reacties van de "naoorlogse" OD op het boek van Van Loon geven aan hoe gevoelig een en ander bij de OD lag, en laten het onvermogen van de OD zien om effectief tegen een verkeerde voorstelling van zaken op te treden."
Bronnen:
-"De geschiedenis van de Ordedienst" door J.W.M. Schulten
- "Verzet in en om Dordt' door Kors van Loon.
- "De binnenlandse strijdkrachten" Door Ojen.
- "De balans van Verzet in en om Dordt" door G.J. de Vries
- (CABR) Dossiers Max van Pelt
